
مشکلات و بیماریهای استخوانی رایج عبارتند از:
1. انسداد عروق: در صورت انسداد عروقی که خونرسانی مناسب به استخوان را مختل میکند، استخوان ممکن است خسارت ببیند و به بیماریهایی مانند نکروز استخوان (اعتلال استخوانی) منجر شود.
علل این مشکل میتواند شامل تجمع چربی، تشکیل لخته خون، التهاب عروق، ترومبوز یا پلاکهای آتراسکلروتیک باشد.
2. آرتروز: یا همان سایبان استخوانی، که ناشی از سایش و خرابی در مفاصل است. دچار سفتی، ورم، درد و محدودیت حرکت میشوند.
معمولاً به علت سایش بیش از حد در مفاصل، کاهش ضخامت غضروف و تخریب عملکرد آنها ایجاد میشود. عواملی همچون پیری، اضافه وزن، آسیب مکانیکی، عوامل ژنتیکی و التهاب ناشی از بیماریهای روماتیسمی میتوانند نقش داشته باشند.
3. شکست استخوان: نتیجهای از آسیب فیزیکی است که به استخوان ایجاد میشود. شکسته شدن استخوان ممکن است در نتیجه سقوط، ضربه یا استفاده از نیروی بیش از حد رخ دهد.
شکست استخوان به دلیل استفاده از نیروی بالا، ضربه مستقیم به استخوان یا ضربه متعدد در استخوان رخ میدهد.
4. اوستیوپوروز: کاهش چگالی استخوان و ضعف ساختاری آن. معمولاً بیشتر در افراد مسن و زنان پس از سنوپاوز مشاهده میشود.
کاهش تراکم استخوانها به علت کاهش تولید استخوان جدید و یا از بین رفتن استخوان قدیمی به دلایلی مانند نقص امتصاص کلسیم و ویتامین D، بیماریهای تیروییدی، واکنشهای آنتیدروگ و استفاده بیش از حد از استروییدها رخ میدهد.
5. آرتریت روماتویید: بیماری التهابی است که مفاصل را تحت تأثیر قرار میدهد و ممکن است منجر به تخریب استخوان و مفصل شود.
بیماری التهابی است که سیستم ایمنی بدن به صورت نادرست به مفاصل حمله کرده و باعث التهاب مفاصل و تخریب استخوان و بافتهای اطراف آنها میشود. علل دقیق آرتریت روماتویید هنوز به طور کامل مشخص نیستند.
6. سرطان استخوان: رشد غیرطبیعی سلولها در استخوان که میتواند استخوان را آسیب دهد و منجر به شکستگیهای مکرر، درد و ضعف استخوانی شود.
دقیق نمیدانیم چطور سرطان در استخوانها شکل میگیرد. اما برخی از عواملی مانند سابقه خانوادگی سرطان استخوان، تشکیل تودههای خوشخیم در استخوانها، تعرض به پرتوهای قرمز، عوارض از بعضی داروها و عوامل محیطی میتوانند ریسک بروز سرطان استخوان را افزایش دهند.
7. انسداد استخوانی: در صورتی که مجاری داخل استخوان بسته شوند، تهویه استخوان مختل میشود و میتواند به نکروز استخوانی منجر شود.
انسداد مجاری داخل استخوان میتواند ناشی از عواملی مانند تشکیل توده خونی، عفونت، کمبود خونرسانی، تروما یا سایر عوامل مکانیکی باشد. این مشکل میتواند منجر به نکروز استخوانی و ضعف استخوانی شود.
روش های پیشگیری از بیماری های اسخوانی
روشهای پیشگیری از بیماریهای استخوانی عبارتند از:
1. مراقبت از تغذیه سالم: مطمین شوید که رژیم غذاییتان مناسب و تغذیهای غنی از کلسیم، ویتامین D و دیگر مواد مغذی است. مصرف مواد غذایی مانند شیر و محصولات لبنی، سبزیجات و میوههای تازه میتواند استخوانها را تقویت کند.
2. فعالیت و ورزش منظم: ورزشهای مناسب و فعالیت بدنی منظم میتواند استخوانها را تقویت کرده و خطر بروز بیماریهای استخوانی را کاهش دهد. فعالیتهای وزنبرداری، پیادهروی، شنا و تمرینات مقاومتی میتوانند مفید باشند.
3. جلوگیری از سقوط: ایجاد محیط امن در خانه و کاهش خطر سقوط با استفاده از روشهایی مانند استفاده از مبلمان کم ارتفاع، نصب دستگیرههای دیواری در محلهای مناسب، استفاده از روکشهای ضد لغزش و بازدارندههای پایین ترسیم خطوط ایمنی از جمله اقداماتی هستند که میتواند از شکستن استخوانها جلوگیری کند.
4. قرار دادن محدودیتهایی در مصرف الکل و سیگار: مصرف افزایشی الکل و سیگار میتواند استخوانها را آسیب برساند و خطر ابتلا به بیماریهای استخوانی را افزایش دهد، بنابراین توصیه میشود مصرف آنها را به حداقل ممکن محدود کنید و بهتر است از آنها کاملاً اجتناب کنید.
5. نظارت پزشکی و مشاوره: از بازرسی های پزشکی منظم استفاده کنید و به ویژه اگر عوارض یا علایم مشکوکی در مورد استخوانهای خود تجربه میکنید، در اولین فرصت با پزشک مراجعه کنید. مشورت با پزشک میتواند در تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب بیماریهای استخوانی کمک کند.
مناسب است با پزشک خود در مورد روشهای پیشگیری متناسب با وضعیت شما صحبت کنید، چرا که برخی روشها ممکن است بسته به عوامل خاص شما و شرایط حاکم موثرتر باشند.
درمان بیماری های استخوانی
درمان بیماریهای استخوانی به شکلی متناسب با نوع بیماری و شدت آن انجام میشود. درمان استخوان شامل موارد زیر است:
1. داروها: ممکن است داروهای ضد التهاب غیراستروییدی (NSAIDs) برای کاهش درد و التهاب مصرف شود. همچنین، در برخی موارد، داروهایی که تقویت استخوانها را تسهیل میکنند، مانند بیسفوسفوناتها و هورمونهای تیرویید هم استفاده میشوند.
2. فیزیوتراپی: تمرینات فیزیکی و تمرینات استخوانی میتواند به تقویت استخوانها، بهبود تعادل و افزایش انعطافپذیری کمک کند. فیزیوتراپی میتواند برای بهبود قوام استخوانها و تسریع فرایند بهبود بیماری استفاده شود.
3. جراحی: در برخی موارد شدید، نیاز به جراحی برای ترمیم شکستگیهای استخوان، جایگزینی مفصل، تعویض استخوان بیمار، تخلیه فشار از بخشهای استخوانی وجود دارد.
4. تغذیه مناسب: مصرف موادغذایی که غنی از کلسیم، ویتامین D و دیگر مواد مغذی استخوانی هستند، میتواند به قوام و سلامت استخوانها کمک کند. رژیم غذایی متعادل و منبعهای خوب کلسیم مانند محصولات لبنی، سبزیجات، ماهی و غلات در نگهداری سلامت استخوانها مؤثر است.
مهم است که تشخیص دقیق بیماری و توصیه درمانی مناسب به وسیله پزشک تخصصی در کنار پیگیری و همکاری فعال بیمار انجام شود.